Το ΜΕΚΔΕ και το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του ΕΜΠ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» στα Κεντρικά Τζουμέρκα
Το Μετσόβιο Κέντρο Διεπιστημονικής Εκπαίδευσης (ΜΕΚΔΕ) και το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Ε.Μ.Π. «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» για δέκατη συνεχή χρονιά «υιοθετεί» μια ορεινή περιοχή της Ηπείρου, με στόχο την ενίσχυση των προοπτικών των τοπικών κοινωνιών. Την εβδομάδα, από τις 28/1 έως την 01/02, μία ομάδα 20 μεταπτυχιακών σπουδαστών και ερευνητών του Ε.Μ.Π., με επικεφαλής τον Καθηγητή Δ. Καλιαμπάκο, συντονιστή του μεταπτυχιακού προγράμματος και διευθυντή του ΜΕ.Κ.Δ.Ε., βρέθηκε στο Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων που αποτελεί για την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά την περιοχή μελέτης του μεταπτυχιακού προγράμματος και του ΜΕΚΔΕ.
Η συνεχής βροχή και το χιόνι, οι δύσκολες καιρικές συνθήκες, δεν πτόησαν την ομάδα του Πολυτεχνείου. Έγιναν πολλές διαδρομές στην περιοχή, συναντήσεις με φορείς και κατοίκους καθώς και επισκέψεις σε μνημεία και σημεία ενδιαφέροντος. Οι σημαντικότερες στιγμές της επίσκεψης στα Κεντρικά Τζουμέρκα περιγράφονται στη συνέχεια.
Η αποστολή ξεκίνησε το βράδυ της Δευτέρας 28/1 στο Ορειβατικό Καταφύγιο Μελισσουργών, όπου και εγκαταστάθηκε εξοπλισμός ενεργειακών και μετεωρολογικών μετρήσεων. Στόχος της ομάδας είναι να καταστήσει το Ορειβατικό Καταφύγιο Μελισσουργών πλήρως τροφοδοτούμενο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το πρωί της επόμενης μέρας η ομάδα επισκέφθηκε το Γεφύρι της Πλάκας, ώστε να δει από κοντά την πρόοδο των εργασιών αναστήλωσης. Από εκεί η πορεία συνεχίστηκε προς Άγναντα, με επίσκεψη στο λαογραφικό μουσείο, συζήτηση με τους κατοίκους του χωριού στο καφενείο και επίσκεψη και συζήτηση στο χώρο γυμναστηρίου/ προπόνησης αναρριχητών που λειτουργεί στο χωριό. Κατόπιν, η ομάδα επισκέφτηκε το χωριό Καταρράκτης και ειδικότερα το σημείο όπου εκδηλώθηκαν οι μεγάλες χιονοστιβάδες τις προηγούμενες ημέρες. Η μέρα έκλεισε με ανοιχτή, εκτενή συζήτηση για τα προβλήματα και τις προοπτικές του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων, στο Βουργαρέλι, ενώπιον του Δημοτικού Συμβουλίου και του Δημάρχου κ. Μαρίνου Γαρνέλη.
Την Τετάρτη 30/1, η ερευνητική ομάδα ξεκίνησε από το Βουργαρέλι, με περιήγηση στο χωριό, επίσκεψη στην Ι.Μ. Αγίου Γεωργίου, την Κόκκινη Εκκλησία και το χώρο τέχνης «Κύτταρο», μια εξαιρετική πολιτιστική πρωτοβουλία. Η ομάδα του Ε.Μ.Π. είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί για το Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου, στο κέντρο πληροφόρησης Βουργαρελίου. Κατόπιν, πραγματοποιήθηκε περιήγηση στο Αθαμάνιο και συζήτηση με τους κατοίκους του χωριού στο καφενείο. Στη συνέχεια, μέσα από μια εντυπωσιακή, χιονισμένη διαδρομή έγινε ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του εμφιαλωτηρίου «Κωστηλάτα» στα Θεοδώριανα. Το βράδυ βρήκε την ομάδα στο χωριό Καταρράκτης, όπου κατά τη διάρκεια του δείπνου συνεχίστηκε η συζήτηση για θέματα της περιοχής με κατοίκους και μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου.
Το πρωί της Πέμπτης 31/1, η ομάδα του Ε.Μ.Π. συνομίλησε με τα παιδιά του Λυκείου Βουργαρελίου. Τα παιδιά με την ειλικρίνεια και τη ζωντάνια τους έδωσαν τον τόνο των ελπίδων και των προσδοκιών τους αλλά και των πραγμάτων που τα ανησυχούν και τα δυσκολεύουν. Επίσης, παρουσίασαν τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία της ζωής στο χωριό, δίνοντας πλούσια τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Στη συνέχεια έγινε επίσκεψη και ξενάγηση στο ξενοδοχείο «Ρουίστα» και συζήτηση για τις προοπτικές του τουρισμού στην περιοχή των Κεντρικών Τζουμέρκων. Έπειτα, παρά την έντονη βροχή, η ομάδα έφτασε στην «παραλία» του Αχελώου, εκεί που κάτοικοι και επισκέπτες δροσίζονται το καλοκαίρι, και απόλαυσε την άγρια ομορφιά της πεζογέφυρας με συρματόσχοινο πάνω από τα ορμητικά νερά του ποταμού. Το βράδυ η ομάδα του Ε.Μ.Π., στην Κυψέλη όπου και φιλοξενούνταν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων, πραγματοποίησε μια πρώτη συζήτηση με βάση τις εμπειρίες από την περιοχή και τις συνομιλίες με τους κατοίκους, προκειμένου να καθοριστούν οι προτεραιότητες και οι θεματικές των ερευνητικών εργασιών που θα πραγματοποιηθούν το επόμενο διάστημα. Επίλογος της εκδρομής, ένα δείπνο στην πλατεία της Κυψέλης, όπου παρουσία κατοίκων, δημοτικών συμβούλων και του Δημάρχου, στήθηκε και ένα αυτοσχέδιο γλέντι αποχαιρετισμού. Την επομένη, στο δρόμο της επιστροφής για το Μέτσοβο, η ομάδα διέσχισε πάλι τον Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων, συλλέγοντας πολύτιμα στοιχεία και παραστάσεις, φθάνοντας ξανά στους χιονισμένους Μελισσουργούς.
Η ομάδα του ΜΕΚΔΕ και του μεταπτυχιακού προγράμματος του ΕΜΠ «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» ευχαριστεί τον Δήμο και τους κατοίκους των Κεντρικών Τζουμέρκων για τη θερμή φιλοξενία. Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζονται προς τους οδηγούς που σε αντίξοες συνθήκες μετέφεραν την ομάδα ακόμη και στις πιο απομονωμένες γωνιές της περιοχής. Η εξόρμηση στα Κεντρικά Τζουμέρκα έδωσε την ευκαιρία στους σπουδαστές, τους ερευνητές και του καθηγητές του Πολυτεχνείου να διαμορφώσουν εικόνα και άποψη για την περιοχή. Με μεθοδικότητα, συστηματική επιστημονική προσέγγιση αλλά και αγάπη για την περιοχή και τους κατοίκους της, το Ε.Μ.Π. θα καταβάλει κάθε προσπάθεια, για μια ολόκληρη χρονιά, να μπολιάσει τα Κεντρικά Τζουμέρκα με νέες ιδέες για την ανάπτυξη της περιοχής, ξεκλειδώνοντας ευκαιρίες και δυνατότητες, ακόμη και αυτές που δύσκολα φαίνονται στον ορίζοντα σήμερα. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και ερευνητές του Ε.Μ.Π. θα επισκέπτονται το Δήμο καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, θα συλλέξουν ειδικότερα στοιχεία με τη βοήθεια των τοπικών αρχών και το καλοκαίρι του 2019, η τοπική κοινωνία θα έχει την ευκαιρία να ακούσει τις προτάσεις του Πολυτεχνείου για τον τόπο.
