Διδακτορικές Διατριβές

Ανάπτυξη Χωρικού Συστήματος Υποστήριξης Αποφάσεων Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις Ορεινές Περιοχές
2023

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εστιάζει στην επιστημονική περιοχή των πολυ-κριτήριων χωρικών συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων (Μulti-criteria Spatial Decision Support Systems/ MC-SDSS). Απώτερος στόχος είναι ο λειτουργικός σχεδιασμός και πρακτική εφαρμογή/δοκιμή, σε επίπεδο λειτουργιών, ενός χωρικού πολύ-κριτηριακού συστήματος υποστήριξης αποφάσεων «χαλαρής σύζευξης» μεταξύ των υποσυστημάτων πολύ-κριτήριας ανάλυσης και GIS, το οποίο θα υποστηρίζει προβλήματα χωροταξικού/αναπτυξιακού σχεδιασμού των ορεινών περιοχών.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εστιάζει στην επιστημονική περιοχή των πολυ-κριτήριων χωρικών συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων (Μulti-criteria Spatial Decision Support Systems/ MC-SDSS). Απώτερος στόχος είναι ο λειτουργικός σχεδιασμός και πρακτική εφαρμογή/δοκιμή, σε επίπεδο λειτουργιών, ενός χωρικού πολύ-κριτηριακού συστήματος υποστήριξης αποφάσεων «χαλαρής σύζευξης» μεταξύ των υποσυστημάτων πολύ-κριτήριας ανάλυσης και GIS, το οποίο θα υποστηρίζει προβλήματα χωροταξικού/αναπτυξιακού σχεδιασμού των ορεινών περιοχών.

Ανάπτυξη στοχαστικού μοντέλου για την ανάλυση της ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα. Η περίπτωση των ορεινών περιοχών
2017

Η ενεργειακή φτώχεια αποτελεί ένα από τα κρίσιμα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τα ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού. Ως κυριότερη αδυναμία στο χειρισμό του ζητήματος εντοπίζεται η έλλειψη ενός κοινού, αποτελεσματικού τρόπου μέτρησης του προβλήματος της ενεργειακής φτώχειας, εξαιτίας κυρίως της αδυναμίας μοντελοποίησης των αντικειμενικών οικιακών ενεργειακών αναγκών σε επίπεδο χώρας, πράγμα που οδηγεί σε αδυναμία εφαρμογής του επίσημου ορισμού της ενεργειακής φτώχειας.

Αντικείμενο της διατριβής αποτελεί η μοντελοποίηση της απαιτούμενης ενεργειακής κατανάλωσης σε επίπεδο χώρας και η ορθή εφαρμογή του ορισμού της ενεργειακής φτώχειας. Ταυτόχρονα, η μοντελοποίηση αυτή οδηγεί  στην  παραμετροποίηση των παραγόντων που συμβάλλουν στο πρόβλημα και στην αποσαφήνιση του ειδικού βάρους καθενός από αυτούς. Τα παραπάνω επιτυγχάνονται μέσω της ανάπτυξης του Στοχαστικού Μοντέλου Ενεργειακής Φτώχειας (Stochastic Model of Energy Poverty - SMEP). Το μοντέλο αναπτύχθηκε για την Ελλάδα, ως εφαρμογή σε επίπεδο χώρας. Ως ειδική μελέτη περίπτωσης της έρευνας επιλέχθηκαν οι ορεινές περιοχές της Ελλάδας, αφού οι ορεινές κοινωνίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην ενεργειακή φτώχεια. Μέσω της ανάπτυξης του μοντέλου SMEP επιτυγχάνεται ένας ορθότερος υπολογισμός της ενεργειακής φτώχειας, εντοπίζεται η βαρύτητα των παραμέτρων που επιδρούν στην ενεργειακή φτώχεια σε κάθε χώρα και φωτίζονται υποτιμημένες αλλά σημαντικές πλευρές του προβλήματος, μέσω της εισαγωγής νέων δεικτών.

Δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος κτηματολογικής υποδομής, περιβάλλοντος και ανάπτυξης
2016

Η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή αποσκοπεί μέσα από τη σύνθεση, την εφαρμογή και την αξιολόγηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος κτηματολογικής υποδομής περιβάλλοντος και ανάπτυξης, να αναδείξει και να τεκμηριώσει μεθόδους και εργαλεία που μπορούν να υποστηρίξουν τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ολοκληρωμένων αναπτυξιακών πολιτικών.

Το σύστημα IDPSS, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της διατρiβής, βασίζεται στη σύνθεση της διεπιστημονικής έρευνας και των τεχνολογιών αιχμής (Συστήματα υποστήριξης του σχεδιασμού, Χωρικά Συστήματα λήψης αποφάσεων, Έμπειρα συστήματα) με τη φιλοσοφία του ολοκληρωμένου αναπτυξιακού κτηματολογίου. Βασικά χαρακτηριστικά του είναι η χρήση ποιοτικών και ποσοτικών ερευνητικών προσεγγίσεων, η χρήση αντικειμενικών και υποκειμενικών δεικτών και η ολοκλήρωση των προσεγγίσεων μέσω της σύνθεσης των ερευνητικών δεδομένων. Το σύστημα επιτρέπει την ενσωμάτωση οποιουδήποτε αναπτυξιακού στόχου που αφορά μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων οποιουδήποτε μεγέθους ή μια συγκεκριμένη περιοχή (γειτονιά, κοινότητα, δήμο, περιφέρεια).
Το ολοκληρωμένο σύστημα αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για όλους όσους εμπλέκονται στην αναπτυξιακή διαδικασία, αφού με τη χρήση του είναι σε θέση να σχεδιάζουν στρατηγικές ολοκληρωμένης ανάπτυξης, να υπολογίζουν τα οφέλη και να περιγράφουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των σχεδιαζόμενων αναπτυξιακών πολιτικών τους και των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων τους, στον κάθε φορά επιλεγόμενο αναπτυξιακό στόχο.

Βέλτιστη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις ορεινές περιοχές. Η περίπτωση του Μετσόβου
2013

Η ενέργεια αποτελεί κεντρικό στοιχείο του αναπτυξιακού σχεδιασμού, ενώ η απρόσκοπτη πρόσβαση σε σύγχρονες ενεργειακές υπηρεσίες αποτελεί προϋπόθεση για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Η διδακτορική διατριβή εστιάζει στα ενεργειακά ζητήματα των ορεινών περιοχών και εξετάζει τις ιδιαιτερότητες του ενεργειακού σχεδιασμού σε αυτές. Αναλυτικότερα, γίνεται διερεύνηση της ιδιαίτερης ενεργειακής ταυτότητας των ορεινών περιοχών με ιδιαίτερη έμφαση στις θερμικές ανάγκες και το ανανεώσιμο ενεργειακό δυναμικό.

Κατασκευάζεται ένα μοντέλο ενεργειακής βελτιστοποίησης για αποκεντρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό, το οποίο περιλαμβάνει οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους και εφαρμόζεται στην περιοχή του Μετσόβου. Το μοντέλο τροφοδοτείται με δεδομένα από έρευνες άμεσης αποτίμησης του περιβαλλοντικού οφέλους από τη χρήση ΑΠΕ, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο Μέτσοβο, ώστε να προσδιοριστούν οι εξωτερικότητες από τη χρήση ΑΠΕ στην περιοχή. Στη συνέχεια το μοντέλο γενικεύεται και δημιουργείται ένας «υποθετικός» οικισμός. Εντάσσονται, έτσι στη διαδικασία βελτιστοποίησης, διάφορα χαρακτηριστικά της ενεργειακής ταυτότητας των ορεινών περιοχών και αποτυπώνεται η επίδρασή τους στα αποτελέσματα του ενεργειακού σχεδιασμού.

Αποτίμηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των ορεινών περιοχών με μεθόδους περιβαλλοντικής οικονομίας
2012

Η διδακτορική διατριβή εντάσσεται στο αντικείμενο της προστασίας και διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς του κτισμένου περιβάλλοντος και, συγκεκριμένα, της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των ορεινών περιοχών της Ελλάδας. Παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο της Πολιτιστικής Οικονομίας και των μεθόδων και εργαλείων που χρησιμοποιεί, η οποία, ως μετεξέλιξη της Περιβαλλοντικής Οικονομίας, αποτιμά πολιτιστικά αγαθά που δεν εντάσσονται στους μηχανισμούς της αγοράς.

Η διατριβή μελετά μέσα από πέντε έρευνες εφαρμογής της Μεθόδου Υποθετικής Αξιολόγησης, την οικονομική αξία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του Μετσόβου και του Συρράκου, όπως αυτή αντανακλάται στην κοινωνική συνείδηση των κατοίκων και των επισκεπτών τους. Τα αποτελέσματα της διατριβής αφορούν σε τρεις κατηγορίες: α) στα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ως πολιτιστικής αξίας (η οποία δεν έχει μελετηθεί, στον ελληνικό χώρο), β) στην αποτίμηση της οικονομικής αξίας της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και γ) στη χρήση της Μεθόδου Υποθετικής Αξιολόγησης ως εργαλείο για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική ειδικά αλλά και ως μεθόδου αποτίμησης συνολικά. Επιπλέον, η διατριβή αποτελεί σημαντική συμβολή στην τεκμηρίωση της γνώσης για τις ορεινές περιοχές της Ελλάδας.